Jan Landsaat

Bestuurslid van het Comeniusmuseum

“Comenius grijpt je echt”

In de Kloosterstraat in Naarden-Vesting is, in de voormalige Weeshuiskazerne, het Comenius Museum gevestigd. Een relatief onbekend museum in Nederland en zelfs in ’t Gooi, maar zeker niet in Tsjechië en Slowakije, waar de Moravische Jan Amos Comenius opgroeide. De theoloog, filosoof, hervormer, pedagoog en pansofist heeft daar, maar ook in ons land, zijn sporen achtergelaten. Jan Landsaat is sinds januari 2019 de bevlogen voorzitter van het museum.

Tijd

“In mijn werkende leven was ik bedrijfseconoom, met een technische achtergrond”, vertelt de 74-jarige Jan. “Toen ik wethouder was in Naarden, kwam ik in contact met het Comenius Museum en zo ben ik in het bestuur gerold. Ons hele museum, inclusief bestuur, draait op vrijwilligers en slechts één parttimer: onze directeur. Met elkaar geven we rondleidingen, ontvangen we bezoekers aan de balie, houden we de bibliotheek bij en beheren we de collectie, en er is een tentoonstellingscommissie, een educatieve werkgroep en nog veel meer. We hebben een meewerkend bestuur en verdelen de werkzaamheden. Ik moet zeggen dat ik veel tijd besteed aan het museum, maar dat doe ik met plezier.”

Volksheld

Jaarlijks komen duizenden Tsjechen, Slowaken en anderen naar de vestingstad om het museum en vooral het mausoleum met het graf van Comenius te bezoeken, dat teruggevonden is in de voormalige Waalse Kerk naast het museum. “Naarden is een soort bedevaart voor veel mensen. In Tsjechië, waar Comenius vandaan komt, is hij een ware volksheld. Men waardeert het daar enorm dat wij het mausoleum in stand houden. Overigens is ook Naarden daar een bekende plaats: er bestaat zelfs een Tsjechisch bankbiljet met Comenius erop en met de vesting Naarden als achtergrond.”

Leukste bestuur

Jan is heel trots op ‘zijn’ museum. “Als je eenmaal in contact komt met het gedachtegoed en werk van Comenius, laat het je niet meer los. Comenius grijpt je echt. Dat geldt niet alleen voor mij, maar voor iedereen die betrokken is bij het museum. Laatst zei een wethouder tegen me: ‘Als ik klaar ben met werken, zou ik ook wel in dat bestuur willen. Het is het leukste bestuur dat ik ken.’ Dat is natuurlijk een groot compliment, maar ik moet zeggen: wij ervaren het zelf ook zo. We hopen dat het jonge mensen zal aantrekken.”